Waarom waren er nog steeds piraten rond in de Golf van Aden en hoe gaan zij te werk?

Enkele jaren geleden, sinds 2005 om precies te zijn, raakte het steeds meer in het nieuws; de piraten zijn teruggekeerd naar onze zeeën. Niet langer een fenomeen dat alleen te zien is in de film Pirates of the Caribbean maar, nu levensecht in de Hoorn van Afrika, voor de kust van Somalië. Volgens specialisten van de Wereldbank, de Verenigde Naties en Interpol hebben de piraten de afgelopen jaren zeker 339 miljoen dollar (250 miljoen euro) opgestreken aan losgeld. Maar WRM zijn er nog steeds piraten en hoe gaan zij precies te werk?

Zoals vermeld zou het kapen van schepen voor de oostkust van Afrika tussen 2005 en 2012 omgerekend tussen de 250 en 305 miljoen euro hebben opgeleverd. Dit geld wordt over het algemeen verkregen door het enteren van schepen in de Golf van Aden. Eenmaal aanwezig op de schepen proberen de piraten vaak de opvarenden te gijzelen en het losgeld te incasseren. Daarnaast gebeurt het ook vaak dat piraten de goederen op de schepen buit proberen te maken om van de verkoop te profiteren.

De tactieken die de piraten tegenwoordig hanteren zijn allang niet meer zo primitief als het woord ons doet vermoeden. Gebruik makend van zogenaamde skiffs weten de piraten met snelheden van soms wel 25 knopen (46km per uur) aan boord van de schepen te komen. Aangezien een groot containership, varende op eco-speed, ongeveer 15 knopen vaart, zijn zij een makkelijk doelwit voor de piraten. Ook is de bewapening van piraten tegenwoordig iets meer van de hedendaagse tijd. Gewapend met AK-47’s en RPG’s (een soort bazooka’s) weten de piraten de schepen tot een lagere snelheid te dwingen en kunnen zij middels ladders en touwen aan boord komen. Op het moment dat een schip niet beveiligd is, kunnen de gewapende piraten ongemoeid hun gang gaan en de buit veiligstellen.

Op dit moment is er wel enige aanwezigheid van de internationale gemeenschap in de risicogebieden, alleen is dit lang niet voldoende om de piraterij volledig een halt toe te roepen. Het risicogebied, voornamelijk de Golf van Aden en de Perzische Golf, wordt aangeduid als het zogenaamde High Risk Area. Ondanks dat de Verenigde Naties op dit moment met enkele marineschepen aanwezig zijn in de High Risk Area, weten de piraten toch successen te boeken. De reden hiervoor ligt in het feit dat schepen wel mee kunnen varen in een konvooi van de Verenigde Naties, maar de piraten hen vaak toch te snel af zijn. Dit is ook niet heel verwonderlijk. In een dergelijk konvooi van de Verenigde Naties, door de zogenaamde internationally recommended transit corridor, vaart er één marineschip voorop en één achterop. Met tussenafstanden van soms wel vijf kilometer kunnen de piraten met hun snelle skiffs vaak alsnog aan boord komen bij de containerschepen.

Het Nederlandse kabinet is helaas geen voorstander van een grotere bijdrage aan de antipiraterijmissies voor de kust van Somalië.  Dit werd begin vorig jaar besloten door de Nederlandse Minister Jeanine Hennis-Plasschaert van Defensie. De reden hiervoor was een aanzienlijke afname van piraterij in de Golf van Aden ten aanzien van de voorgaande jaren. Somalische piraten zijn er in 2013 namelijk niet in geslaagd om ook maar één schip te enteren en bemanningen te gijzelen. Volgens de Amerikaanse maritieme inlichtingendienst waren er in 2013 slechts negen incidenten waarbij piraten aan boord probeerden te klimmen of schepen beschoten werden. Echter, in 2012 wisten de piraten nog zeven schepen succesvol over te nemen. Het jaar daarvoor lag dit getal op 27.

Deze afname is niet volledig te danken aan de aanwezigheid van de Verenigde Naties in de risicogebieden. Mede dankzij het werk van private maritieme beveiligingsbedrijven, zogenaamde PMSC’s (Private Maritime Security Companies), weten piraten er steeds minder vaak in te slagen een schip succesvol te enteren. Deze PMSC’s specialiseren zich er in om alle omstandigheden voor piraten te bemoeilijken. Naast het aanbrengen van zandzakken en prikkeldraad, ook wel hardening genoemd, leveren zij ook (on)gewapende beveiligers die het schip op zijn doortocht vergezellen. Laat het voorop staan dat, naast de aanwezigheid van de Verenigde Naties, ook de bijdrage van deze PMSC’s geapplaudisseerd moet worden. Middels de bijdrage van deze beveiligers, soms met gevaar voor eigen leven,  zijn de zeeën rondom het risicogebied een stuk veiliger geworden.