Waarom zoeken we paaseieren met Pasen?

Terwijl ik dit artikel schrijf, ligt er een zak aangebroken chocolade-eitjes naast mij. Lekker zijn ze wel, maar WRM  deze al een paar maanden in de supermarkt te koop zijn weet ik tot mijn verbazing niet. Een kleine speurtocht verder heb ik antwoorden op mijn vragen gevonden…

WRM vieren we Pasen?
Over de precieze oorsprong van de viering is men het niet volledig eens. Veel mensen zien het als een christelijke viering. Pasen is het belangrijkste feest in het godsdienstige jaar. Christenen vieren deze dag dat Jezus Christus is opgestaan uit de dood, op de derde dag na zijn kruisiging. De oorsprong ligt echter in de joodse traditie van de Pesach. Met dit feest herdenken de Joden hun bevrijding van de slavernij in Egypte. In de loop der jaren zijn veel non-religieuze culturele elementen toegevoegd aan het feest. Er bestaan verschillende lentefeesten uit diverse culturen die sterk op elkaar lijken. Er zijn ook mensen die Pasen zien als een algemeen lentefeest, waarbij het ontwaken van de natuur na de winter werd gevierd.

WRM Paaseieren?
Dit heeft waarschijnlijk een vrij praktische reden. Vanaf Carnaval breekt er in de Christelijke traditie een periode aan van veertig dagen vasten, met als sluitstuk het Paasfeest. Hierbij moeten mensen zich onthouden van het eten van vlees en zuivelproducten (waaronder eieren). Aan het einde van de Vastentijd beginnen kippen volgens hun natuurlijke bioritme weer te broeden. Er ligt dan een aardig stapeltje eieren te wachten op consumptie. En na anderhalve maand zonder eitje op tafel, is het Paasfeest een mooie gelegenheid om hier naar hartelust van te genieten! Tegenwoordig eten we eieren van chocolade. Met deze oorsprong in het achterhoofd, is het bizar om te bedenken dat de chocolade-eitjes tegenwoordig al vóór Carnaval in de winkel liggen.

WRM de Paashaas?
Pas tijdens het schrijven van dit artikel realiseer ik me hoe maf het is dat een haas eieren legt. Wij kenden eerst ook Paasvogels, maar hebben in de negentiende eeuw de Haas overgenomen uit Duitsland. In de zestiende eeuw verdween daar met het protestantisme het Vasten, maar zij wilden hun kinderen niet ontzien van de traditie van het eieren eten. Daarom bedachten ze de Paashaas die eieren verstopte. Dit kinderritueel had een pedagogisch karakter. Hij schenkt oorspronkelijk slechts eieren aan kinderen die zich goed hebben gedragen.

Heel gek is een haas met Pasen niet. De link met paashaas en eieren kan gelegd zijn omdat men vroeger eieren vond in oude hazenlegers en/of konijnenholen die gelegd worden door verschillende vogelsoorten. Verder staat de haas al sinds de oudheid vanwege zijn vruchtbaarheid symbool voor het begin van de lente.

Varianten
Niet alle landen zijn zo gek om een haas eieren te laten leggen. In plaats van een haas is er een haan in Beieren, een kip in Tirol, een vos in Thüringen en in Westfalen en een koekoek in Hannover.

Aankomende zondag 20 april is het zover: eerste Paasdag. Net als ik zullen de meeste van jullie niet meedoen aan het Katholieke Vasten, en al weken aan het snoepen zijn van de heerlijke paaseitjes waar de winkels vol mee liggen. Toch blijft Pasen een mooie gelegenheid om een mand vol eitjes te verstoppen en met je kleine neefje of buurmeisje de tuin in te duiken om deze te zoeken. En, niet onbelangrijk: een vrije dag! Hopelijk met prachtig lenteweer.

Bronnen tekst:
isgeschiedenis.nl/nieuws/oorsprong-van-pasen
coquinaria.nl/recepten/paasei