Waarom huilen we bij het snijden van uien?
Als ik het woord ‘ui’ hoor, denk ik gelijk: ‘Hmmm… mijn favoriete specerij!’ Een ander (lees: bijna iedereen) denkt eerder: ‘Oh nee, hè?! Dat wordt weer huilen.’ Op zich zou ik het geen huilen noemen. Maar wat is het dan wel? Ik had nooit gedacht het woord ‘huilen’ op te zoeken, maar ik ben toch maar even het internet opgegaan. Volgens Wikipedia zijn er drie soorten huilen:
1. basaal huilen (dat wat kinderen doen om hun zin te krijgen)
2. emotioneel huilen (wat vanzelfsprekend is)
3. reflextraan (hetgeen veroorzaakt wordt door een externe factor)
Het lijkt me sterk dat volwassenen kinderlijk gedrag vertonen en aangezien uien snijden geen dramatische handeling is, moeten de zogenaamde huilbuien dus reflextranen zijn.
Psychologie (of was het nou sociologie?) is niet mijn sterke kant, dus kijken we naar de chemische reden. Want WRM ‘huilen’ we bij het snijden van uien? Bij het snijden raken de celwanden van een ui beschadigd, waardoor er enzymen genaamd alliinasen vrijkomen. Deze breken op hun beurt aminozuursulfoxiden af tot sulfeenzuren. Een van deze zuren is het stofje syn-propaalthial-s-oxide. Dit vluchtige stofje heeft een irriterende werking op de ogen, waardoor deze beginnen te tranen met als doel het oog van de irriterende stof te ontdoen.
Verbazingwekkend genoeg hebben biochemici getracht een ‘antihuilui’ te ontwikkelen. Zo’n ui is zeker mogelijk, maar zal ook de typische uiensmaak missen. Alliinasen laten ons namelijk niet alleen huilen, maar geven ook de ui zijn smaak.
Een antihuilui die op de markt komt, zie ik zo snel nog niet gebeuren. Gelukkig zijn er meerdere manieren om het huilen te laten stoppen of tegen te gaan. Zo kun je de ui eerst ongeveer tien tot vijftien minuten in de koelkast laten staan alvorens deze te snijden. Hierdoor komen de alliinasen minder snel vrij. Een andere manier is het gebruiken van een scherp mes; hierdoor beschadig je minder celwanden van de ui. Een van de raarste methoden die ik tegenkwam, is het gebruik van een ventilator. Zo gek is het nog niet, aangezien de wind de ‘kwaadaardige’ enzymen de andere kant op blaast. Sommige mensen claimen daarnaast dat het gebruik van een brandende kaars naast de snijplank ook het tranen van de ogen kan verminderen, maar in hoeverre dit effectief is, zou ik niet weten. Uien kun je ook onder de kraan snijden, al kan de waterrekening daardoor behoorlijk oplopen als je een fervente ui-eter bent. Maar goed, mocht je een van de bovenstaande tactieken toepassen, laat dan vooral weten of deze effectief is!