Nationale DenkTank 2013: vraagstuk gezondheidszorg – deel 2

Donderdag 28 november vond een voorproefje van de eindpresentatie plaats van de Nationale DenkTank. Lees hier WRM wij hier aanwezig waren. Aan deze DenkTank doen twintig academici uit diverse disciplines mee. Zij buigen zich over een maatschappelijk probleem en bedenken hier praktische oplossingen voor. Dit jaar richten zij zich op de verbetering van de gezondheidszorg. Maar wat hebben deze academici eigenlijk bedacht? En waarom? In deze reeks delen wij met jou de oplossingen die de DenkTankers hebben bedacht!

Getrapt pensioen
De derde oplossing betreft problematiek rondom het pensioen. WRM pensioen met gezondheid te maken heeft? In zijn pitch beargumenteert Benjamin Mosk duidelijk hoe ‘van de ene op de andere dag  met pensioen gaan’ een negatief effect heeft op de gezondheid van een werknemer. Werk is namelijk niet alleen werk. Denk aan het sociale aspect zoals interactie met collega’s, maar ook een duidelijke structuur of dagindeling. Daarnaast ben je productief bezig en geeft werk voldoening en zingeving. Dit alles valt weg wanneer je stopt met werken en is nogal een schok als dit van de ene op de andere dag gebeurt. Deze schok heeft vervolgens negatief effect op de gezondheid en leidt tot een grotere zorgvraag; precies dat wat de Nationale DenkTank probeert tegen te gaan.

Frans onderzoek wees uit dat langer doorwerken zorgt een lager risico op Alzheimer op latere leeftijd. Ook is uit onderzoek* gebleken dat langer werkende ouderen minder last hebben van gezondheidsklachten (maar liefst zo’n 35% minder!). In zijn pitch benadrukt Benjamin Mosk echter dat het niet alleen belangrijk is om na te denken over wannéér men met pensioen gaat, maar dat het minstens net zo belangrijker is om na te denken over: hóe. Dit is de kern van deze derde oplossing.

Benjamin stelt een getrapt pensioen voor: dat is het in stapjes minder gaan werken naarmate je ouder wordt, zonder dat je meer of minder werkt dan bij abrupte pensionering. Dit neemt de schok weg en geeft werknemers de kans om zich aan te passen. Denk aan hoe je je werkende leven ópbouwt: in stapjes! Het is dan ook natuurlijker, en gezonder, om dit werkende leven in stapjes af te bouwen. Men kan zich beter voorbereiden op ouderdom en zo wordt (een deel van) de negatieve effecten op gezondheid voorkomen. Met het ingaan van een getrapt pensioen wordt dus indirect een groot deel van de kosten voor de gezondheidszorg voorkomen: het ‘schok-effect’ van met pensioen gaan wordt weggenomen en daarmee de negatieve gezondheidseffecten die daaruit volgen, wat betekent dat de zorgvraag niet onnodig stijgt.

Uiteraard liepen Benjamin en zijn team tijdens hun onderzoek tegen een aantal dingen aan. Momenteel krijgt de werknemer door de werkgever automatisch ontslag aangeboden. Ook zorgt getrapt pensioen voor gekke sprongen in het inkomen. Bovendien hebben niet alle werkgevers genoeg deeltijdfuncties om een getrapt pensioen te kunnen aanbieden.

Ondanks deze moeilijkheden heeft het idee van een getrapt pensioen volgende Benjamin en z’n team potentie. Door middel van o.a. het organiseren van openbaar debat, het schrijven van opinie-artikelen en het benaderen van relevante instellingen denken zij het maatschappelijk debat over de relatie tussen pensionering en gezondheid los te krijgen en getrapt pensioen op de agenda te zetten.

Uit met oud-korting
Ook de vierde oplossing betreft een oudere doelgroep. In zijn pitch laat Louis van Roessel zien hoe eenzaamheid invloed heeft op de gezondheid. Wanneer iemand eenzaam is, is diegene kwetsbaarder en gaat de gezondheid achteruit. Dit leidt vervolgens tot een grotere zorgvraag. Wist je dat  200.000 55-plussers in Nederland minder dan één contactmoment per maand hebben? En dat 50% van de 85-plussers eenzaam is? Door deze eenzaamheid te bestrijden, kan de zorgvraag verminderd en daarmee de zorgkosten.

Om eenzaamheid te bestrijden stellen Louis en de rest van de DenkTankers de Uit met Oud-korting voor die wordt ingeleid door de Uit met Oud-week. Wat deze korting inhoudt? Jongvolwassenen (18-40 jaar) krijgen korting op activiteiten als ze een oudere meenemen (70+). Op deze manier worden jongeren gestimuleerd om ouderen mee uit te nemen. De jongere profiteert hiervan in de zin van korting, en de oudere profiteert hiervan in de zin van een leuke activiteit. En voor beide kanten is sprake van een goed gezelschap!

Deze Uit met Oud-korting wordt ingeleid door een Uit met Oud-week: een week waarin het recreëren met ouderen wordt gehypet, en waarin de nadruk wordt gelegd op het belang hiervan. “Ohja, toch weer even oma bellen!” De Uit met Oud-korting, die overigens het hele jaar door geldig is, wordt zo op de kaart gezet. In zijn pitch noemt Louis een feest waarmee de Uit met Oud-week afgesloten zou worden: Sensation Gray.

Wat vind jij hiervan? Wij zijn benieuwd naar jouw mening! Zou jij het anders doen? Lees hier deel 3 van deze serie artikelen.

*Bron: Gabriel H. Sahlgren, Work longer, live healthier, IEA Discussion Paper No. 46