Nationale DenkTank 2013: vraagstuk gezondheidszorg – deel 1

Donderdag 28 november vond een voorproefje van de eindpresentatie plaats van de Nationale DenkTank 2013. Lees hier WRM wij hier aanwezig waren. Aan deze DenkTank doen vijfentwintig academici uit diverse disciplines mee. Zij buigen zich over een maatschappelijk probleem en bedenken hier praktische oplossingen voor. Dit jaar richten zij zich op de verbetering van de gezondheidszorg. Maar wat hebben deze academici eigenlijk bedacht? En waarom? In deze reeks delen wij met jou de oplossingen die de DenkTankers hebben bedacht!

Gedeeltelijk Eigen Risico

De eerste pitch was voor Laurens Krüger. Laurens houdt er van om problemen op te lossen en wil graag dat er meer effiency wordt toegepast in Nederland. Hij stelt zichzelf altijd de vraag: Kan het niet beter?

Zo gaf Laurens in zijn pitch het voorbeeld van zijn verstandskies die laatst getrokken moest worden. Dit is een dure grap en daarom was zijn eigen risico van 350 euro voor zijn kosten. De rest van de zorg zou door zijn zorgverzekering worden gedekt. Laurens realiseerde zich toen al snel dat hij van alle zorg die hij dit jaar nog zou gebruiken, niets hoefde te betalen. Zijn eigen risicio was immers al netjes afgerekend bij het trekken van zijn kiezen.

Gek, vond Laurens. Kan dat niet beter? Hij en zijn team kwamen daarom bij de Nationale Denktank met de volgende oplossing: het gedeeltelijk eigen risico.Dit betekent dat je telkens een vastgesteld percentage van de zorgkosten meebetaalt, wanneer je zorg gebruikt waar eigen risico van toepassing is. Je betaalt dus niet ineens 350 euro bij een behandeling, maar slechts een gedeelte ervan. Hierbij geldt dan een maximum ter hoogte van het eigen risico.

Wat is het gevolg hiervan? Mensen worden meer bewust van de kosten van de zorg en weten daardoor beter waar ze voor betalen. De DenkTankers verwachten dat de prikkel om van “onnodige zorg” gebruik te maken zal verdwijnen en er daarmee een gedragseffect tot stand komt. Verder onderzoek zal uitwijzen of een gedeeld eigen risico echt zal leiden tot minder zorgkosten.

Carte-blanche aanpak
Daarna was het de beurt aan Anne Brouwer. Zij liet ons kennis maken met de problematiek van multiprobleemgezinnen uit de zwaarste categorie.  Deze gezinnen kampen vaak al jarenlang met een combinatie van problemen, zoals bijvoorbeeld werkloosheid, verslaving, politiecontact of relatieproblematiek. Deze gezinnen worden begeleid vanuit allerlei zorg- en nietzorginstellingen (van Jeugd- en Opvoedinstellingen tot de Reclassering, schuldhulpverlening of politie).

Het probleem dat Anne en haar mede-‘DenkTankers’ echter vaststelden is dat er vaak teveel hulpverleners aan zo’n gezin verbonden zijn. Bij multiprobleemgezinnen in de zwaarste categorie zijn soms wel meer dan 20 hulpverleners betrokken.  Deze hulpverleners kunnen zich niet compleet richten op één gezin: ze hebben een bepaald en maximaal aantal uren per week (bijvoorbeeld 2 of 4) om te investeren in de hulp aan één gezin. Daarbij is er ook nog sprake van een vooraf vastgestelde periode, bijvoorbeeld 6 of 9 maanden. Een gezin komt door de jaren heen met veel verschillende hulpverleners in contact die allemaal maar voor een beperkte tijd hulp kunnen verlenen aan het gezin. Daardoor is het vertrouwen in de hulpverleners laag.

Wat is de oplossing voor dit probleem? Anne presenteerde het volgende: geef elk gezin een ervaren, fulltime hulpverlener. Deze hulpverlener krijgt een vrijbrief, een Carte Blanche, qua tijd én werkwijze en zal daarom goed in kunnen gaan op de vraag van het gezin. Deze hulpverlener werkt nauw samen met een collega die het gezin ook goed kent.  Mocht de vaste hulpverlener op vakantie of ziek zijn, zal deze hulpverlener altijd kunnen inspringen. De Carte Blanche hulpverlener wordt daarnaast ondersteund door een klein team aan specialisten, indien de situatie van het gezin daar om vraagt.

Maar, is dat niet duurder? De hulpverlener helpt niet meer meerdere, maar nog maar één gezin! Dit klinkt in eerste instantie veel minder efficiënt. Op basis van een case study legde Anne uit dat dit niet zo is:

“Op basis van een pilot in Amsterdam zagen we dat de kosten van deze vorm van hulpverlening lager zijn dan met de huidige aanpak het geval is. Bij een gezin waar de Carte Blanche-aanpak is uitgevoerd, daalden de kosten binnen een half jaar met €36.000,-, doordat het aantal hulpverleners verminderde van 25 naar maar liefst 4. De Carte Blanche hulpverlener was hier fulltime aan het werk in het gezin. Zo’n anderhalf jaar na de start van de Carte Blanche-aanpak daalden de kosten nog nog eens met €48.000,-. Die laatste kostendaling komt doordat de Carte Blanche hulpverlener écht in kon gaan op de vraag van het gezin. Het ging blijvend beter met het gezin, zij konden steeds meer en beter zelfstandig functioneren en het aantal uren van de hulpverlener konden omlaag.”

Wat vind jij van deze oplossingen? Wij horen graag je mening! Klik hier voor deel 2 van deze serie artikelen.