Het leed dat begroeten heet

That awkward moment when….je een bekende tegen het lijf loopt en niet helemaal goed kunt inschatten hoe de begroeting zal verlopen. Wordt het een kus? Of misschien twee? Een innige knuffel of een ferme handdruk? Een coole boks of een onverschillig knikje? Ja, een dergelijk moment kan nog wel eens voor de nodige verwarring zorgen. Nou maken wij nuchtere Nederlanders het er niet echt makkelijker op. Daar waar praktisch heel Europa simpelweg op elke wang een zoentje plant, is het in ons koude kikkerland gebruikelijk de linker koon op een derde smak te trakteren. Al het goede komt immers in drieën, nietwaar? Nou, echt prettig is het niet. Noch efficiënt. Dus na een hoop gehannes, gebots, gestoot en gebonk wordt het tijd dit curieuze verschijnsel eens goed onder de loep te nemen. Voor een volk dat als zuinig bekend staat, is dit tenslotte wel een errug vrijgevig gebaar. Waarom nou drie?

“Groet elkaar met een kus als teken van uw onderlinge liefde”. Zo luidt de oproep van Petrus (1 Petrus 5:14).  Elkaar zoenen bij de begroeting doen we dus al sinds het begin van de jaartelling. En toch, zo stelt psycholoog Dolph Kohnstamm, werd zoenen in Nederland tot aan 1940 beschouwd als een zeer intieme bezigheid. Het ‘sociaal zoenen’ is dus eigenlijk nog niet zo lang de standaard. Tot 1980 gaf men elkaar één of twee zoenen, of, als men elkaar nog niet kende, een hand. Mannen zoenden elkaar liever helemaal niet in het openbaar. Maar hoe zijn we nou ooit bij die derde zoen beland?

Over deze vraag blijkt nogal wat onduidelijkheid te heersen. Één theorie stelt dat deze gewoonte afkomstig is van het Franse platteland. In de hogere kringen gaf men elkaar twee zoenen maar in de ‘campagne’ waren dat er vaak drie. Het gebruik zou vervolgens door België Brabant zijn binnengedrongen. Er wordt zodoende ook wel gesproken van de ‘Brabantse drieklapper’. Rond 1980 dook de derde zoen ook op in Amsterdam. Er wordt zelfs beweert dat de studenten van het Barleus Gymnasium deze vreemde gewoonte uiteindelijk in de hoofdstad hebben gëintroduceerd. Sommigen menen dat het drie keer zoenen een rooms-katholiek gebruik is. Kardinalen begroeten elkaar dikwijls met drie kussen, dit zou symbool staan voor de heilige drie-eenheid. Deze theorie lijkt iets minder aannemelijk aangezien mensen elkaar in Spanje, Italië en anderen katholieken landen slechts met twee zoenen begroeten.

De derde zoen kent dus een redelijk mysterieus verleden. En, als de huidige trend zich voorzet, geen bijster rooskleurige toekomst. Er zijn namelijk al meerdere acties ondernomen om dit irritante verschijnsel voorgoed de (Nederlandse) wereld uit te helpen. In 1994 liet de 79-jarige Monica Muskens uit Hengelo buttons maken met daarop de tekst  “1x = genoeg; 2 x mag” en ook Dolph Kohnstamm liet buttons en affiches fabriceren met teksten als “Ik zoen je twee keer, en ik begin rechts” (wat trouwens ook enige onduidelijkheid schiep) en “Ik geef je een hand”. Daarnaast lijkt het onder jongeren steeds vaker normaal, elkaar met een enkele kus te begroeten. Die derde zoen geef je aan oma of aan dat oude klasgenootje die je al in geen jaren meer gezien of gesproken hebt.

Achterhaald en onnodig dus, die derde kus. En volgens mij zijn er voldoende alternatieven beschikbaar. Hieronder daarom een klein lijstje van manieren waarop men elkaar in de rest van de wereld begroet. Ter inspiratie en vermaak.

Indonesie
In dit tropisch paradijs mag er vooral heel veel NIET. Openbare liefkozingen komen weinig tot nooit voor en als je als man dan toch besluit dat lieve meisje te trakteren op een bescheiden zoentje (al is het alleen op haar wang), dan kun je je beste pak vast uit de kast trekken want je hebt haar zojuist ten huwelijk gevraagd. O, en denk er om haar vader niet de linkerhand toe te rijken, die wordt namelijk gebruikt om le derriere mee te poetsen en is dus zo onrein als het achterwerk zelf.

Yemen
Als je denkt dat wij in Nederland vrijgevig zijn met onze zoenen, dan ben je waarschijnlijk nog nooit in Yemen geweest. Niet 1, niet 2, niet 3 maar 4 kussen worden hier uitgedeeld (als het er niet meer zijn). En niet netjes om en om, nee, 1 op de linker en 3 op rechterwang. Gewoon, omdat het kan! (zie hier het bewijs)

Nieuw-Zeeland
Vergeet wat je in de kleuterklas altijd werd verteld: eskimo’s neuzen niet omdat hun lippen anders aan elkaar vriezen. In Nieuw-Zeeland doen ze het namelijk ook, en daar kan de temperatuur behoorlijk oplopen. Mocht je dus behoefte hebben aan een flinke portie snufluv, vries niet! Dit kan ook in je bikini.