De toxoplasmaparasiet beïnvloedt je leven meer dan je denkt

In en op je lichaam leven er triljoenen micro-organismen. Bacteriën, schimmels, parasieten, virussen; er leven zoveel verschillende beestjes op je lijf, dat ze waarschijnlijk zo’n negentig procent van je massa vormen (de overige tien procent bestaat uit je eigen menselijke cellen). Best wel gek idee is dat, want in hoeverre ben jij eigenlijk jezelf? Een leuk onderwerp om volgende keer in het park over te discussiëren met je vrienden/vriendinnen als jullie lekker lopen te spacen op cannabis (of gewoon nuchter, dat kan ook). Wetenschappers in al hun wetenschappelijkheid zijn natuurlijk ook nieuwsgierig naar de vraag in hoeverre jij wel jij bent en wat het effect van al deze organismen is op ons gedrag. De afgelopen jaren zijn ze dan ook druk bezig met een beestje genaamd Toxoplasma gondii te bestuderen. Dit organisme heeft waarschijnlijk meer effect op de beslissingen die we maken in ons leven, dus geloof me: hoe meer je over hem te weten komt, hoe enger je hem gaat vinden. WRM is dit wezentje dan zo eng? Lees snel verder.

Stimulering van suïcidale gedachten
Even over de Toxoplasma gondi: de toxoplasma is een eencellige parasiet die zich alleen maar kan voortplanten in kattendarmen. Tot zover niets bijzonders, alleen komt deze parasiet ook best vaak voor in het lichaam van een muis of een rat. En nu wordt het awesome/creepy (hangt een beetje af van je mening). De toxoplasma gaat namelijk in de hersenen van bijvoorbeeld een rat zitten en begint daar een beetje te friemelen met de biochemische signalen van het arme beestje. Hierdoor kunnen ratten aangetrokken worden door de geur van kattenurine en meer risico’s nemen. Dat betekent ook dat de rat eerder wordt opgegeten door de kat. Best griezelig dus, een parasiet in je hersenen die ervoor zorgt dat je suïcidaal gedrag vertoont.

Misschien dat je nu bij jezelf denkt: ‘Ach. ik ben geen rat’. Misschien niet, maar de parasiet kan ook mensen infecteren. Vaak kan, als iemand geïnfecteerd raakt, het immuunsysteem de parasiet aan en word je niet ziek; de meeste mensen zullen er ook nooit achter komen dat ze geïnfecteerd zijn. Maar bij mensen met een zwak immuunsysteem of bij zwangere vrouwen kan er ernstige schade aan de persoon, of in het geval van de zwangere vrouw, aan de ongeboren baby toegebracht worden. Het is zelfs zo erg dat zwangere vrouwen in veel landen worden gescreend op de parasiet; hier in Nederland krijgen ze advies hoe ze besmetting kunnen voorkomen. Maar het wordt nog vreemder/enger. Net als bij de ratten probeert deze eencellige ook onze gedachten en gedrag te beïnvloeden, en uit nieuw onderzoek blijkt steeds meer dat het hem nog aardig lukt ook. Zo zijn wetenschappers erachter gekomen dat bepaalde mensen, die geïnfecteerd zijn met de toxoplasma, de geur van kattenurine (in tegenstelling tot normale mensen) lekker vinden ruiken. Net als bij de ratten zorgt de parasiet er toch voor dat je als geïnfecteerde meer geneigd bent om in de buurt te zijn van katten. En ja, dit verklaart misschien waarom die buurvrouw in je flat het uithoudt met dertig katten in haar kamer.

Kattenurinefetisj
Maar deze ‘kattenurinefetisj’ is niet het enige wat de toxoplasma veroorzaakt. Studies hebben ook laten zien dat met toxoplasma geïnfecteerde mannen impulsiever gedrag vertonen, en twee onafhankelijke studies hebben laten zien dat geïnfecteerde mensen ook drie tot vier keer zoveel kans hebben om een auto-ongeluk te krijgen door roekeloos rijgedrag. Daarnaast zijn er ook studies geweest die een link hebben gevonden tussen toxoplasma-infecties en schizofrenie. En alsof dit niet eng genoeg was, komen zulke infecties best vaak voor. Het percentage geïnfecteerde mensen ligt hier in Europa tussen de twintig en zestig procent. Als dat veel klinkt: in Zuid-Amerika kan het percentage oplopen tot 85 procent.

Of je dit nou verschrikkelijk eng of fascinerend vindt, het zet je toch wel aan het denken. Want ben je nou eigenlijk jezelf, of een wandelend lichaam waarvan het gedrag wordt bepaald door een of andere kattenfetisjparasiet? En daarnaast kennen we deze parasiet nu wel, maar er is een grote kans dat er nog honderden andere parasieten in je hoofd zitten. Nou maar hopen dat er niet eentje bijzit die ervoor zorgt dat je graag aan hondenpoep ruikt…