Waarom wordt onze stem hoger als we tegen baby’s of dieren praten?

Laatst was ik in een innige omhelzing verstrengeld met een kitten die ik bij een vriendin uit de tuin geplukt had. In mijn hoogste en meeste idiote kinderstem zei ik tegen het beestje: ‘Jij bent een poes! Ja, jij bent een lieve, kleine poes’, terwijl ik mijn neus over die van de kitten wreef. Waarschijnlijk wist het poezenbeest niet hoe snel het weg moest komen en zag ik er tegenover mijn toekijkende vriendinnen uit als een volslagen idioot. Toch ben ik niet de enige die zo tegen kleine dieren en ook baby’s praat. Zodra er een baby in de kamer is, schieten de stemmen een paar octaven omhoog en beginnen we – zo lijkt het – volslagen onzin uit te kramen. WRM doen wij dit eigenlijk?

Praten tegen baby’s wordt in de volksmond ‘babypraat’ genoemd. In de wetenschap spreekt men over IDS (infant-directed speech) of CDS (child-directed speech). Hoe je het ook noemt, het komt allemaal op hetzelfde neer: het spreken tegen een baby of kind in een hogere toon, waarbij je versimpelde woorden en zinnen gebruikt. Een moeder die tegen haar baby praat ‘koert’ ook wel. Er zijn dan ook vele onderzoeken uitgevoerd naar deze vorm van communiceren met baby’s (en hoe baby’s communiceren met ons). Babypraat is dan ook iets wat in elke cultuur of gemeenschap en bij zowel mannen als vrouwen voorkomt. Voel je dus vooral niet te idioot als je er jezelf schuldig aan maakt. Vooral niet omdat babypraat heel erg nuttig is.

Makkelijke taal
Mensen praten allereerst onbewust tegen hun baby in een hoge toon, omdat deze toon door baby’s geassocieerd wordt met voeding en comfort. Dit omdat het sinds jaar en dag de moeder is die voor de baby zorgt en het kindje te eten geeft. Vrouwen hebben vaker een hogere stem dan mannen, dus de hoge tonen gebruiken wij om een vrouwenstem na te bootsen. Volgens dokter Jessica Love worden baby’s dan ook erg blij van dat gekoer en gebrabbel van ons. Voor kleintjes is het makkelijker te begrijpen als we in ‘hun’ taal terug praten. Ze luisteren langer naar ons gebrabbel en leren op deze manier ook emoties en de intenties van onze gesprekken. Door op een hoge, blije toon tegen onze baby te praten, geven we aan dat ook wij blije mensen zijn. Proberen hele volwassen gesprekken met je dreumes te voeren, is immers vrij zinloos.

Hoed en fiets
Niet geheel onbelangrijk leren we baby’s, door tegen ze te praten, hun moedertaal aan. Tijdens een onderzoek van Leher Singh werd geprobeerd baby’s van zeven maanden twee simpele woorden aan te leren (‘hoed’ en ‘fiets’). De woorden werden zowel in ‘babytaal’ als in ‘volwassenentaal’ aan de baby’s gepresenteerd. 24 uur later werd nog eens gekeken hoe goed de woorden onthouden waren (tegenover controlewoorden ‘boom’ en ‘peer’). Als ‘hoed’ en ‘fiets’ in babytaal waren gesproken, bleken de kinderen ze makkelijker opgepikt te hebben dan wanneer de woorden in volwassenentaal waren gesproken. Door je baby in ieder geval niet te negeren als de dreumes sputtert, brabbelt en gorgelt, leer je je kind ook nog eens het ‘geven en het nemen’ van het converseren aan.

Brabbelen tegen beesten
Babypraat wordt overigens niet alleen gebruikt om tegen de jongsten in onze samenleving te praten en ze blijk van erkenning te geven. Als volwassenen in babytaal tegen elkaar spreken, laat dit ofwel een moment van affectie zien, of gebruiken wij dit om mensen te kleineren. Aangezien baby’s vaak nog een hoop te leren hebben en dus nog niet zo heel erg intelligent zijn, beschuldig je je medemens er (bewust dan wel onbewust) van dat ze niet zo heel erg slim zijn. Pas dus op hoe je je collega’s op het werk aanspreekt. Tegen beesten praten we bijna hetzelfde als tegen baby’s, volgens onderzoeker Denis Burham. We gebruiken dezelfde hoge stem en blije intonatie. Het enige verschil is dat we diep van binnen toch wel weten dat het beest in kwestie ons niet zal begrijpen. Dat terzijde heb ik voor die schattige kitten in ieder geval wel bevestigd dat ze een poes is, mocht het beestje er nog niet van op de hoogte zijn. En wat baby’s betreft: blijf vooral lekker doorbrabbelen tegen de minimens.