Waarom zijn de Denen zo gelukkig?
‘Wij Denen zijn de gelukkigste mensen op aarde’ is een zin die ik in de maand dat ik nu in Denemarken woon verrassend vaak heb gehoord. De Denen zijn een trots volk, trots op hun land, hun economie en politiek. En dat laten ze je graag weten. Ze kunnen ook heel direct zijn en zeggen wat ze denken. Maar één ding moet ik ze nageven: ze lijken echt gelukkig. En dat blijkt ook, want het land eindigt elk jaar opnieuw aan de top in het World Happiness Report. Maar waarom zijn de Denen de gelukkigste mensen op aarde?
Veel vertrouwen en vooral geen zorgen
Uit het onafhankelijke rapport blijkt dat de Denen minstens 130 landen verslaan in ‘gelukkig zijn’. Maar als je wat dieper graaft in de Deense cultuur, kom je er al snel achter dat dat zo vreemd nog niet is. Met mijn Amsterdamse roots vond ik het in mijn eerste dagen bijvoorbeeld erg lastig mijn fiets met maar één slot vast te zetten. Mijn Deense huisgenoten lachten me keihard uit. ‘Die metalen hondenketting? Waarom zou je die nodig hebben?! Bang dat je fiets gestolen wordt?’ Uhm… Ja eigenlijk wel. Maar nee hoor, niet hier in Denemarken. Het vertrouwen in de medemens is groot; je tas met laptop laat je tijdens de lunch achter in een open klaslokaal. En het afrekenen van vers fruit op het plattenland? Dat gebeurt via een oud colablikje aan de kant van de weg, terwijl de eigenaar in geen velden of wegen te bekennen is.
Met het Deense sociaal-politieke stelsel is dat vertrouwen ook wel te verklaren. Al met de paplepel wordt ingegoten dat de gemeenschap en elkaar helpen wanneer nodig centraal staan in de Deense cultuur. En dat wordt overal weerspiegeld. Met hun belastingsysteem zijn de Denen dik tevreden. Want ook al betalen ze torenhoge bedragen aan de overheid, ze houden door hun relatief hoge salarissen veel over én ze krijgen er veel voor terug. Zo betalen de Denen bijvoorbeeld geen schoolgeld. Nee, echt nooit. Zelfs het hogere onderwijs is gratis, inclusief de universiteiten. En als student krijg je zeven jaar lang een maandelijkse studiefinanciering. Oftewel, je wordt betaald om te studeren. Maar ook de gezondheidszorg is helemaal gratis en de werkloosheidsuitkeringen en regelingen die je helpen bij het vinden van een nieuwe baan zijn haast onuitputtelijk. Daarnaast is de sociale steun voor kinderen en ouderen nergens ter wereld groter dan hier. Dat klinkt haast als een zorgeloos leventje, toch?
Hyggelig
Maar het leven in Denemarken is niet altijd zo eenvoudig. Vooral de wintermaanden zijn moeilijk om te doorstaan, aldus de Denen zelf. De winter is koud, nat, winderig en bedelft alles onder de sneeuw. En dan zijn de locals nog niet eens begonnen over het aantal uren daglicht. Op het dieptepunt is dat ongeveer zes á zeven uur per dag, wanneer je op je werk of op school zit (in een gebouw zonder ramen, als je pech hebt). Maar hier komt hyggelig om de hoek kijken. Hyggelig heeft geen directe vertaling, maar betekent iets als gezelligheid, huiselijkheid, knusheid en warmte. Het is het Deense begrip voor het ‘samen de winter door’-gevoel. Hoe leggen de Denen (lees: mijn huisgenoten) dit uit aan buitenlanders? ‘Het is iets dat veel kaarsen, lekker eten, sterke drank, grote gezelschappen en gezelligheid omvat.’ De gezelligheid die je in de winter ziet in de straten van Amsterdam, zal je hier niet tegenkomen. Voor die gezelligheid moet je op zoek naar een grote Deense familie. En daar kijken ze het hele jaar naar uit.
It’s all in the genes
Oké, niet alles zit misschien in de genen, maar geluk (voor een deel) wel. Wetenschappers van de University of Warwick hebben namelijk een verband gevonden tussen gelukkig zijn en genen. Denen hebben specifieke variaties van een gen dat invloed heeft op de neurotransmitter serotonine; deze chemische stof beïnvloedt je stemming. Hoe langer dit gen is, hoe tevredener je bent. De Denen vallen onder de populaties met de langste genen van deze soort. Uit het onderzoek blijkt ook dat het merendeel van de Nederlandse bevolking de lange versie van het gen heeft. Maar zoals bij elk wetenschappelijk onderzoek is het verband nog steeds zeer discussieerbaar. Verder onderzoek is dan ook nodig om het zeker te weten.
Fietsen
Tot slot zijn de Denen ervan overtuigd dat hun gelukkige gevoel ook komt van fietsen. ‘Het geeft je de vrijheid om te gaan en staan waar je wilt.’ Maar hoewel we veel van ze kunnen leren (Nederland hangt rond plek vier op de lijst van het World Happiness Report ), hoeven ze ons niets te vertellen over fietsen. Want als wij ergens goed in zijn, is dat het wel.
Meer lezen?
http://www.visitdenmark.co.uk/en-gb/denmark/art/happiest-people-world
http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2696136/Why-people-Denmark-happy-Study-claims-Danish-DNA-king-pursuit-happiness.html
