Waarom lijkt de terugreis altijd veel sneller te gaan dan de heenreis?

Ik denk dat iedereen wel eens met dit fenomeen te maken heeft gehad: de heenreis lijkt eeuwig te duren, terwijl de terugreis zo voorbij is. En dit is eigenlijk wel een beetje gek, aangezien de reistijd en de afstand toch echt hetzelfde zijn. Uit onderzoek van Niels van der Ven, sociaal psycholoog aan de Universiteit van Tilburg, is zelfs gebleken dat de terugreis zo’n 22 procent korter kan aanvoelen dan deze in werkelijkheid is. Hoe komt het dat we dit zo ervaren? WRM lijkt de terugreis altijd veel sneller te gaan dan de heenreis?

Return trip effect
Dit fenomeen staat bekend als het return trip effect. Over het algemeen werd aangenomen dat men de terugreis korter vond duren dan de heenreis, omdat men vertrouwd is met de route die ze al eerder hebben afgelegd. Aangezien je de route al kent, voelt de terugreis korter.

Verwachtingspatroon
Sociaal psycholoog Niels van der Ven denkt hier echter anders over. Volgens hem blijkt onze verwachting over de tijdsduur de allesbepalende factor te zijn bij dit fenomeen. Mensen hebben verkeerde verwachtingspatronen en zijn vooraf veel te optimistisch over de reis. Zo onderschat iemand vaak de reistijd, waardoor de reis een stuk langer duurt dan verwacht. ‘Het gevoel dat het erg lang duurde, vormt de basis voor de verwachting over de terugreis, die dan juist meevalt,’ aldus Niels van der Ven.

Niels van der Ven en Leon van Rijswijk hebben tijdens hun onderzoek 360 personen onderzocht. Onder deze personen waren mensen die per bus naar de Huishoudbeurs of de Efteling gingen en studenten die een fietstocht maakten naar het bos. Het bleek dat hoe zwaarder de mensen de heenreis vooraf hadden onderschat, des te lichter de terugreis ervaren bleek te worden. Welke route maakte niet uit, de terugreis voelde altijd korter.

Vermoeidheid
Volgens Douwe Draaisma, hoogleraar geschiedenis van de psychologie in Groningen, is er nog een ander aspect dat meespeelt in het hele verhaal: vermoeidheid. ‘Als je fris bent, sla je meer in je geheugen op dan als je moe bent.’ Volgens Douwe schatten mensen de tijdsduur in aan de hand van de hoeveelheid herinneringen die ze hebben opgeslagen. Dat is nog een reden waarom de heenreis langer lijkt te duren dan de terugreis: men heeft nog maar weinig herinneringen van de eerste reis.

Daarnaast zien mensen als ze op reis gaan uit naar de bestemming waarnaar ze onderweg zijn. Daardoor kan een persoon ongeduldig worden, met als gevolg dat de reis heel lang lijkt te duren. Volgens Douwe speelt dit fenomeen niet tijdens de terugreis, aangezien mensen dan vaak minder opgewonden zijn.

Hebben jullie vaak last van dit gevoel?

Bronnen tekst:
http://www.trouw.nl/tr/nl/6700/Wetenschap/article/detail/2864180/2011/08/25/Waarom-de-terugweg-altijd-korter-lijkt-dan-de-heenreis.dhtml
http://www.dichtbij.nl/tilburg/regionaal-nieuws/artikel/2539772/waarom-de-terugreis-altijd-korter-lijkt.aspx
http://bodyodd.nbcnews.com/_news/2011/09/14/7763649-return-trip-effect-isnt-due-to-familiarity-says-study