Waarom de Turkse maar €70.000,- kreeg

Recentelijk verscheen er in de media een bericht dat velen heeft doen verbazen . De Haagse rechtbank deed afgelopen jaar een uitspraak die veel reacties heeft losgemaakt. Een meisje werd in 2003 aangereden, waarbij zij hersenletsel heeft opgelopen. Haar ouders waren naar de rechter gestapt toen hun verzekeraar niet de door deskundigen berekende schadevergoeding van €430.000 wilde uitkeren, maar een karige €70.000. De rechtbank ging mee in het oordeel van de verzekeraar Reaal. Dit omdat een en ander (en nu komt het) gegeven haar culturele achtergrond en persoonlijke omstandigheden redelijk verondersteld kan worden.

Een stortvloed van boze reacties volgde. Mensen vonden het discriminerend dat er gekeken werd naar haar Turkse achtergrond, racistisch zelfs. Onbegrijpelijk dat zoiets kan in een rechtsstaat als de onze! Kamerlid Heerma heeft zelfs vragen gesteld aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over deze uitspraak. WRM oordeelde de rechtbank op deze manier, is dit oke of discriminerend? En heeft het overwegen van haar culturele achtergrond wel of geen invloed gehad op de hoogte van de schadevergoeding?

In geval dat de rechter de hoogte moet bepalen van letselschade, heeft hij een aantal tools. De rechter bepaalt – mede – aan de hand van feiten van algemene bekendheid, zaken die maatschappelijk gebruikelijk zijn en ervaringsregels hoe lang het slachtoffer zou hebben gewerkt wanneer er geen ongeval was geweest, over het al dan niet hebben van kinderen, het hebben van een partner, et cetera. Hierbij wordt vaak een goede dosis statistiek gebruikt. De gegevens die de rechter wilt gebruiken, moeten natuurlijk wel zo goed mogelijk worden geselecteerd en toegespitst op het slachtoffer, rekening houdend met diens persoonlijke plannen en de beroepsgroep waartoe hij/zij en zijn gezin behoort. De rechter oordeelt uiteindelijk op grond van een redelijke verwachting over hoe de komende jaren van het slachtoffer er waarschijnlijk uit zouden zien, alsof er geen ongeval was geweest. Komt de rechter er niet uit, dan kan hij ook een deskundige inschakelen om deze redelijke verwachting uit te spreken.

Nu we deze super algemene intro hebben gehad, zoomen we in op de feiten van algemene bekendheid. Dit zijn feiten die de rechter bij zijn beslissing mag gebruiken, zónder deze te bewijzen. Zij zijn immers van algemene bekendheid. Hoe ‘bekend’ moet het dan zijn? Ze moeten zonder al te veel moeite (online) voor iedereen te vinden zijn. Bijvoorbeeld ook statistiek van het CBS. Onze rechter heeft daar cijfers kunnen vinden over hoeveel vrouwen werken in Nederland, wanneer zij kinderen krijgen, hoeveel vrouwen er kinderen krijgen, et cetera. Dit is ook in kaart gebracht voor onze Turkse; tweedegeneratie allochtone vrouwen.

We zagen net al dat onze Haagse rechter deze statistieken en andere feiten van algemene bekendheid moet toespitsen op het slachtoffer. Dat is wat hij gedaan heeft. Of hij die cijfers goed geïnterpreteerd heeft daar gelaten, gezien een recent rapport van het CBS. Daarnaast had hij misschien beter kunnen spreken van statistiek (van het CBS) in plaats van culturele achtergrond. Dat had heel wat kwade reacties en onbegrip voorkomen. Maar op grond van die statistieken , en niet omdat zij Turkse ouders heeft, heeft hij deze uitspraak gedaan. Onder andere die cijfers, en haar persoonlijke omstandigheden gaven de rechter de grond de redelijke verwachting van hoe haar leven eruit had gezien zonder het ongeval naar beneden toe bij te stellen. En daarmee ging het toe te kennen bedrag van €430.000 naar €70.000. Hoe vervelend het ook is, hoe onredelijk laag dit bedrag ook mag zijn: de Haagse rechter heeft niet onjuist gehandeld. Wat zou het oordeel geweest zijn, wanneer het CBS geen onderscheid op afkomst zou maken in zijn onderzoeken?

Bron afbeelding: Pictures of Money

Bron tekst:
volkskrant.nl/Rechter-weegt-culturele-achtergrond-Turkse-mee
letselschade.nl/turkse-vrouw-krijgt-door-sekse-en-komaf-fors-lagere-vergoeding-letselschad
amweb.nl/kamervragen-over-mogelijke-seksediscriminatie-door-reaal
cbs.nl/2013-arbeidsdeelname-allochtone-vrouwen-art
Rb Den Haag, 23 juli 2013, ECLI:NL:RBDHA:2013:9276..
Kamerstukken II 2013/14, 2013Z25473
Hof Arnhem 16 februari 1999, VR 2001, 98
Hof Arnhem 26 april 1988, VR 1988, 152
HR 15 mei 1998, NJ 1998, 624
Hof Arnhem 7 mei 1996, VR 1996, 209
Parl. Gesch. Nieuw Bewijsrecht, MvA EK (1987), p. 85