Waarom staan we nooit vooraan in de file?
File is een van de grootste ergernissen van de automobilist. Het kost tijd, geld en is bovendien slecht voor het milieu. Toch sluiten we dag in dag uit weer aan in de eindeloze rij stilstaande auto’s. Maar WRM staan we eigenlijk in de file?
Iedereen kent het gevoel dat je krijgt wanneer je in de file staat: WRM rijdt degene die vooraan staat niet door? Wanneer is deze file begonnen en vooral: hoe lang gaat hij nog duren? Om de eerste vraag te kunnen beantwoorden, moeten we kijken naar hoe een file ontstaat. De grap is dat er niet zo gek veel voor nodig is om een file te beginnen. Een vrachtwagen die plotseling naar links gaat is al genoeg. Jij vliegt (te) hard in de ankers, de auto achter jou trapt op de rem, de auto daarachter ook en zo gaat het door. Zo werkt de file zich naar achter toe als een schokgolf. Ondertussen ben jij bijgekomen van de schrik en rijd je door naar je bestemming zonder je van een kwaad bewust te zijn. Onderstaand filmpje illustreert dit fenomeen:
In principe is er genoeg ruimte op de weg voor alle auto’s. Alle bestuurders worden gevraagd om 30 km/h te rijden. In het begin gaat het goed, maar al gauw treedt er filevorming op die zich, net als een echte file, met ongeveer 20 km/h naar achteren beweegt.
Hoe kan dit probleem opgelost worden?
De onderzoekers die bovenstaand experiment hebben uitgevoerd, zijn tot een mind-blowing conclusie gekomen: om files te voorkomen, moet het aantal auto’s op de weg verminderd worden. Alhoewel hier geen speld tussen te krijgen valt, draagt dit verder weinig bij aan de oplossing van het probleem. Een van de maatregelen die helpt bij het verminderen van fileproblemen is de snelheid van het nog rijdende verkeer omlaag te halen. Dit lijkt in eerste instantie een tegenstrijdig idee, maar wie beter kijkt begrijpt hoe dit werkt. Het probleem bij stilstaand verkeer is dat iedere auto op de auto ervoor moet wachten voordat hij kan gaan rijden. Bovendien heeft iedere auto een bepaalde reactietijd nodig voordat hij weer gaat rijden. Als het nog rijdende verkeer langzamer rijdt, dan hebben de stilstaande auto’s meer tijd om weer in beweging te komen. Hierdoor komt het rijdende verkeer niet stil te staan, wat voorkomt dat de file zich uitbreidt en naar achter beweegt.
Een andere oplossing voor het probleem is een soort I Robot-achtige utopie waarin alle auto’s vanuit een centrale computer worden aangestuurd zodat elke auto op het juiste moment de juiste snelheid heeft. Stel je voor: Je staat achterin de rij voor een rood stoplicht. Het stoplicht springt op groen en elke chauffeur geeft precies tegelijkertijd dezelfde hoeveelheid gas. De hele rij zal als een blok weg rijden zonder elkaar te raken. Als je dit vergelijkt met het één voor één wegrijden zoals dat nu gebeurt (waarbij een soort stilstaande schokgolf naar achter beweegt) dan zie je dat I Robot eigenlijk nog niet zo slecht is.
