Gave Gezegden: “de hamvraag”

Dag lieve kijkbuiskindertjes! Welkom bij alweer de derde editie van ‘Gave Gezegden’.  Het onderwerp van vandaag betreft een vraag. Wat voor vraag dan, zal je nu wel denken. Nou, DE vraag. De vraag der vragen. De zwaarste kwestie. De rijpste pruim. De hoogste boom. Juist, de hamvraag dus!

Want waarom nou ham? Waarom geen salami? Of boterhamworst? Of soep? Of een andere smakelijke lekkernij? Taalkundige Marc De Coster bespreekt in zijn “Woordenboek van populaire uitdrukkingen, clichés, kreten en slogans”  dit merkwaardige gezegde. Hij weet ons te vertellen dat ze stamt uit de jaren vijftig. Een betrekkelijk jonge uitdrukking dus. Van 1953 to 1957 zond de NCRV een radioprogramma uit dat de titel ‘Mastklimmen’ droeg. In deze quiz trachtte men een in de studio geplaatste mast te beklimmen.  Des te meer goede antwoorden, des te hoger je plaats op de mast.

Je kunt inmiddels waarschijnlijk wel raden wat er boven in deze mast prijkte…Jawel! Een heerlijk sappige gerookte ham. Diegene die er als eerste in slaagde de laatste, cruciale vraag te beantwoorden, ging er met deze kostelijke hap vandoor. Presentator Johan Bodegraven reciteerde aan het einde van het spel traditiegewijs de zin “Want haalde u de ham niet uit de top, dan haalde u in elk geval uw kennis weer eens op!”

Hartstikke leuk dus, dat mastklimmen. Still I can’t help but wonder…dit is toch wel heul veel moeite voor een klein beetje ham!